Daimler Truck zet nog altijd in op waterstof als transportbrandstof voor de toekomst en om te bewijzen dat dat heel goed kan liet het de GenH2 truck van thuisbasis Wörth naar Berlijn rijden. Op één tank wel te verstaan: een totaalafstand van 1047 km. En er had nog wel een eindje doorgereden kunnen worden.
De zogeheten #HydrogenRecordRun eindigde niet voor niks in Berlijn. In de Duitse hoofdstad zei Daimler Truck drie jaar geleden, in september 2020, dat het zwaar zou investeren in waterstoftechnologie. De voorzitter van de raad van bestuur van Daimler Truck, Martin Daum, presenteerde toen de Mercedes-Benz GenH2 Concept Truck voor het eerst aan het publiek om de technologiestrategie van de onderneming te onderstrepen. Daarna volgde de oprichting van Cellcentric, een joint venture met Volvo Group, die een van de grootste brandstofcelfabrieken in Europa in gebruik zal nemen. Sinds 2021 worden de eerste prototypen van de Mercedes-Benz GenH2-truck aan de tand gevoeld en onlangs hebben ze hun prestaties gedemonstreerd op de Brennerpas, een van de belangrijkste verkeersaders van het Europese vrachtverkeer. De succesvolle #HydrogenRecordRun markeert nu een nieuwe mijlpaal op weg naar duurzaam wegtransport. De eerste brandstofceltrucks worden de komende jaren bij klanten getest. Daimler Truck ligt op schema met de ontwikkeling en het is de bedoeling dat de Mercedes-Benz GenH2-truck in de tweede helft van dit decennium klaar is voor serieproductie.
In drie jaar tijd is er ontegenzeggelijk progressie gemaakt. Aangedreven door een brandstofcelsysteem van Cellcentric en uitgerust met een tanksysteem voor vloeibare waterstof begon de rit op maandag 25 september ‘s middags bij het Mercedes-Benz klantencenter in Wörth en eindigde op dinsdagochtend 26 september in Berlijn. De truck voltooide de rit volgeladen en met een toegestaan totaalgewicht van 40 ton onder reële omstandigheden, zonder onderweg CO2 uit te stoten. De recordrit met verzegelde tanks en gecontroleerde kilometerstand werd bevestigd door een certificaat van de onafhankelijke keuringsinstantie TÜV Rheinland.
Na de succesvolle recordrit reed Andreas Gorbach, lid van de raad van bestuur van Daimler Truck AG en verantwoordelijk voor trucktechnologie, de truck over de finish in de Ministergärten, een staatspark in Berlijn-Mitte: “Om het transport te decarboniseren hebben we zowel batterij-elektrische als waterstofaandrijvingen nodig. Het ideale toepassingsgebied voor brandstofceltrucks zijn flexibele en veeleisende transporttaken in het internationaal transport. Door 1.047 km op één tank te rijden, hebben we op indrukwekkende wijze aangetoond dat waterstof in trucks allesbehalve gebakken lucht is. We boeken zeer goede vooruitgang op weg naar serieproductie. Tegelijkertijd herinnert onze recordrit van vandaag ons eraan dat er naast de juiste aandrijftechnologieën nog twee andere factoren nodig zijn om transport koolstofvrij te maken: een groene energie-infrastructuur en concurrerende kosten in vergelijking met conventionele trucks.”
Voor de rit werd de Mercedes-Benz GenH2-truck getankt met vloeibare waterstof bij het tankstation van Daimler Truck in het ontwikkelings- en testcenter in Wörth. De door Air Liquide geleverde waterstof is van hernieuwbare oorsprong, aangezien het is geproduceerd uit biomethaan met een certificaat van oorsprong. Bij het tanken wordt cryogene vloeibare waterstof van -253 °C in twee tanks van 40 kg gevuld die aan weerszijden van het chassis zijn gemonteerd. Dankzij de bijzonder goede isolatie van de voertuigtanks kan de waterstof voldoende lang op temperatuur worden gehouden zonder actieve koeling. Beide tanks werden voor de start van de #HydrogenRecordRun verzegeld door TÜV Rheinland.
1047 km dus op één tank vloeibare waterstof. Maar nadat de truck geparkeerd werd in de Ministergärten, hebben we toch even gecheckt hoeveel waterstof er nog over was in de tanks. “Dat is lastig na te gaan, maar ik denk dat we met de resterende inhoud van de tank nog 50 tot 100 km hadden kunnen rijden”, vertelt Roland Dold, senior manager ontwikkeling bij Daimler Truck. “Het verbruik tijdens deze rit kwam uit op 7,1 kg op 100 km, minder dan we eerst berekend hadden.” Uit een congres met experts tijdens de #HydrogenRecordRun bleek dat er nog veel moet gebeuren aan de infrastructuur van (vloeibaar) waterstof om het op grote schaal toepasbaar te maken voor vrachtauto’s. Groene waterstof is nog maar lastig te verkrijgen. “En de tanknippel bij vloeibare waterstof is anders dan bij gaswaterstof”, legt Dold uit. “Er zijn nog wel wat hordes te overwinnen.” Dat blijkt ook wel als we vragen waar de GenH2 gaat tanken om weer terug naar Wörth te rijden. “Er zijn universiteiten en laboratoria die zich verdiepen in tanken van vloeibare waterstof, dus in theorie kan het daar”, houdt Dold zich op de vlakte. Wij schatten in dat in de praktijk de GenH2 op een dieplader getrokken door een dieseltruck 1047 km teruggaat naar de hoofdbasis.
Daimler Truck geeft bij de ontwikkeling van aandrijvingen op waterstof op de lange termijn de voorkeur aan vloeibare waterstof. In deze aggregatietoestand heeft de energiedrager in vergelijking met gasvormige waterstof een aanzienlijk hogere energiedichtheid in verhouding tot het volume. Daardoor kan er meer waterstof worden vervoerd, waardoor de actieradius aanzienlijk wordt vergroot en de prestaties volgens Daimler Truck vergelijkbaar zijn met die van een conventionele dieseltruck. Tegelijk gelooft Daimler Truck ook in trucks met batterijtechnologie. Op 10 oktober zal Daimler Truck de eActros 600 presenteren, een vrachtauto die al meer geschikt is voor langere afstanden. Of 1047 km gehaald wordt op één acculading, valt echter nog te bezien…
Een mooie prestatie! Tot nog toe lijkt Mercedes als enige de weg van vloeibare waterstof te gaan. Dit levert de beste reikwijdte op (en slechtste totaal-efficiency), maar gaan er dan “Mercedes-only” tankstations gebouwd worden? Mij lijkt van niet. Wat de industrie nodig heeft is een standaard voor waterstof opslag en tank-techniek, en die is er nog niet. Een 2e punt is dat deze truck niet voldoet aan de lengte eisen, de wielbasis is te lang, om plaats te bieden aan de tanks. Met dezelfde wielbasis als de huidige trucks, en (meer gebruikelijk) 700bar gasvormig in plaats van vloeibare waterstof, blijft van de reikwijdte helaas nauwelijks meer over dan die van batterij-electrische trucks.