In een rapportage van Europese Commissie over controle van het wegvervoer komt de Nederlandse Inspectie Leefomgeving en Transport er niet goed af. Met een controlecijfer van 1,5 procent komt Nederland lang niet aan de norm van 3 procent. Een beetje nuance is echter ook wel op zijn plaats, want de cijfers gaan over een periode die inmiddels 3 jaar achter ons ligt.
Nederland schaart zich in het rapport met een controlecijfer van 1,5 procent (in 2015-2016 was het nog 2,2 procent) samen met Denemarken, Finland, Griekenland, Ierland en Litouwen tot het groepje onder de norm presterende landen. Over het algemeen is de Europese Commissie wel tevreden over de controles langs de weg en de bedrijfscontroles.
Volgens ILT werkt ze behalve met toezicht langs de weg en op kantoren ook met convenanten, waarbij bedrijven op basis van goed gedrag een soort ‘OK-keurmerk’ krijgen. Als het aantal dagen dat zij op die manier controleren wordt opgeteld bij de reguliere inspecties, zou hen wel aan of boven het minimum brengen van 3 procent. “Dit zijn oneigenlijke argumenten”, aldus Natalie Krul, strategisch beleidsadviseur bij TLN. “Het gaat hier om een handjevol goedwillende bedrijven waar niet de ernstigste risico’s zitten. Die hebben hun systemen op orde, worden geaudit, en kiezen daarmee voor een vorm van vrijwillig toezicht. Dat, en ook de opvolger daarvan – de digitale controles – kunnen wegcontroles niet vervangen en zetten uiteindelijk geen zoden aan de dijk waar het de pakkans betreft langs de weg. Buitenlandse kentekens worden in die systemen immers niet meegenomen en uit niets blijkt dat de ILT in haar toezicht langs de weg nu verhoudingsgewijs meer buitenlandse voertuigen aanhoudt om de gelijke behandeling te garanderen. Dat creëert een ongelijke behandeling naast de toch al lage pakkans”, aldus Krul.
Transport en Logistiek Nederland ziet het slechte rapport als een bevestiging van een eerdere oproep aan de nieuwe regering voor meer capaciteit voor fysieke handhaving langs de weg. TLN doet opnieuw beroep op de formerende partijen.
Toch verdient het rapport en de kritiek op ILT wel enige nuance. Het gaat uiteindelijk om cijfers uit de periode 2016-2018, inmiddels (ruim) drie jaar geleden. Het zou fraai zijn als de controlecijfers anno 2021 bekend waren. ILT heeft inmiddels aan de Europese Commissie laten weten te stoppen met de convenanten en is bezig met de toepassing van digitaal toezicht. In combinatie met de ingebruikname van het ERRU-register zou dit, in theorie, de ILT moeten helpen om haar controlecijfers omhoog te krikken.
In NL is liberaal het toverwoord