“Wielen gaan communiceren met de auto. Want waarom zouden ze alleen maar rond zijn en gaten hebben?”Het is de stellige overtuiging van Peter Klinkers, CEO van Maxion Wheels. Het bedrijf is met de productie van 60 miljoen stuks de grootste velgenproducent ter wereld. Het leeuwendeel daarvan is voor de personenauto-industrie. In Europa rijdt ook 40 procent van alle trucks met Maxion velgen. En via Goodyear en Continental krijgt ook de trailermarkt een stevig aandeel complete wielen aangeleverd waar de band op een Maxion velg zit.
In de truckmarkt levert het merk nu alleen nog stalen exemplaren. Maar daar komt snel verandering in. Maxion staat aan de vooravond van de lancering van light alloy wielen. De eerste is er al en die nog komen, zullen er anders gaan uitzien dan tot nu toe gebruikelijk was.
“Begrijp mij goed”, grinnikt Klinkers. ”Wielen zullen altijd rond blijven: form follows function. Dat ze gaten hebben, heeft alles te maken met het gewicht. Maar het zou best iets sexyer mogen.” “Dat wielen er zo uitzien als ze zijn, komt ook omdat een wiel niets mag kosten. Maar vergis je niet. Er zit heel veel kennis en technologie in een stalen wiel. Lichtmetalen velgen voor personenauto’s zijn wel veel meer sexy. Maar dat komt omdat die veelal gegoten zijn. Een lichtmetalen wiel voor een truck is gesmeed in verband met het veel hogere draagvermogen. Dat geeft veel minder mogelijkheden voor de vormgeving.”
Hybrid forging
Daar wil Maxion iets aan gaan doen. “Wij zijn bezig met een methode waarbij het wiel niet meer helemaal smeden en ook niet totaal gieten. Dat noemen we Hybrid Alu Forging, Het is een proces waarbij we met een mal onder druk wielen gaan gieten en tegelijk persen. Dat ziet er veel belovend uit en daarmee kunnen we veel meer vormen maken. En ook de aerodynamische eigenschappen van een wiel verbeteren, wat het brandstofverbruik weer ten goede komt.”
Andere productiemethoden als 3D-printen ziet Klinkers nog niet zo snel gebeuren. “Natuurlijk kan het. Als de printer groot genoeg is, kun je ook vrachtwagenwielen printen. Maar dat is kostentechnisch nog niet interessant. Wat niet wil zeggen dat wij niet 3D gaan printen. Sterker, wij doen het al voor truckwielen. Klinkers toont een wiel waarbij er een spannend gevormde rand in de binnenkant van de velg zit. “Deze kunststof inlay is 3D-geprint en deze vorm kun je niet gieten. Dat leveren we nu al. En straks krijg je metalen composietwielen waarbij er verschillende soorten metaal tot één wiel verwerkt zijn. Daar zie ik wel kansen.”
Klinkers weet dat van het Europese wagenpark 20 jaar geleden 10 procent met lichtmetalen wielen reed. “Inmiddels is dat 14 procent. Dat is dus niet veel toegenomen. Maar als het stylingelement meer gaat betekenen, zie ik het groeien naar 30 procent. Bijvoorbeeld omdat fabrikanten zo hun voertuigen nog meer onderscheidend kunnen maken en er voor de klant meer te kiezen valt.”
Slimme technologie
Rond en saai of niet, de techniek van het wiel zal de komende vijf jaar volgens Klinkers ingrijpend veranderen. “Ten eerste zullen de kosten per velg nog verder dalen. Dat is een onvermijdelijk proces dat altijd doorgaat. Het tweede dat gaat gebeuren, is dat wielen nog lichter worden. Onze stalen velgen zijn sinds 1995 van 43 kilo naar 34 kilo teruggegaan met behoud van de volledige sterkte. Daarmee zijn ze de lichtste in de markt. En ik verwacht dat een stalen wiel in 2020 nog maar 20 kilogram weegt. Op een complete Europese truck is dat dan 200 kilo minder wiel in 25 jaar. Dat is een significante bijdrage aan een beter rendement en uiteindelijk minder uitstoot.”
De derde meest ingrijpende verandering zal de intrede van de slimme technologie zijn. “Velgen gaan met de werkplaats en het dashboard praten en ook met de dealer of iedereen die aangesloten is op de boordconnectivity van het voertuig. En dat gaat hard. Ik zie dat in 2020 meer dan de helft van wielen verbonden zal zijn met het voertuig en data doorgeeft.”
Welke data dat zijn, is Maxion momenteel aan het bekijken samen met spelers als Michelin. “Dat begint al met de vraag wat we uit de band gaan halen en wat uit de velg. En dan moet het natuurlijk relevant voor de eindgebruiker zijn”, meent Klinkers. “En uiteindelijk betaalbaar. Maar wat er ook besloten wordt, als Maxion willen wij daar leading in zijn en blijven. De techniek hebben we al.”
Een velg heeft daarbij volgens Klinkers voordelen boven een band. “Normaal gesproken blijft een velg een heel truckleven aan de auto zitten. Het lijkt dus logischer daar elektronica aan toe te voegen dan aan een band die geregeld vervangen moet worden. En soms is het ook makkelijker. Zo is het gebleken dat we via de bewegingen van de velg veel makkelijker een stroompje kunnen opwekken waarmee de elektronica gevoed wordt dan via de band. Dat betekent bijvoorbeeld dat de sensortechniek van een Tyre Pressure Monitoring System (TPMS) geen batterijen meer nodig heeft. Tel alleen al je winst uit voor het milieu!”
TPMS eerst
Aan te nemen valt dat TPMS een van de eerste dingen zal zijn die ook bij een truck naar de binnenkant van het wiel zal verhuizen. En dan niet eens 
meer ingebouwd in combinatie met een ventiel maar écht in de velg. “Wij hebben het hele systeem met het ventiel links laten liggen omdat wij dat meteen binnen ons MaxSmart programma in onze nieuwe sensor hebben ingebouwd. Wat wij samen met partners ontwikkeld hebben, zit helemaal ingebed aan de velg en wekt zelf zijn stroom op. En het kan veel meer dan alleen bandenspanning meten. Zo kan de klant straks ook zien hoe het met de slijtage van de band staat, of de wielmoeren wel goed vastzitten en of er onbalans is.”
De mogelijkheden zijn daarmee niet uitgeput. Klinkers: Zo zou de trailerverhuur ook voordeel kunnen hebben. Zij hoeven dan geen hubodometers meer te plaatsen maar kunnen zo vanuit het kantoor zien hoeveel hun trailers gelopen hebben. En wat er in combinatie met andere sensoren in het voertuig nog kan gebeuren is een kwestie van tijd. Zou zouden de speciale ringen en Hal-pickups die nu nog bij de ABS, ASR en ESP horen mogelijk ook hun langste tijd gehad hebben. Het wiel zelf geeft immers ook continu door óf en hoe hard het draait?”
