De Nederlandse logistieke sector kan een belangrijke bijdrage leveren aan een duurzame en circulaire economie. Maar dan moet de overheid wel durf tonen en de noodzakelijke veranderingen mogelijk maken. Dat zegt het College van Rijksadviseurs in een advies. Niet iedereen is het eens met de visie van CvA. “Uit het advies blijkt een fundamenteel gebrek aan begrip hoe ketens werken die samen onze economie maken”, aldus Machiel Bode van ING.
Het decennia oude logistiek beleid van Nederland moet op de schop. Er moet een beleid komen waarin duurzaamheid centraal staat. En dat vergt lef en harde keuzes.
Dat stelt het College van Rijksadviseurs in het advies De Logistiek van morgen begint vandaag dat afgelopen week is verschenen. Het advies komt een half jaar nadat een aantal gerenommeerde bedrijven in de logistieke en industriële (vastgoed)sector de krachten bundelde om tot een duurzamere toekomstvisie te komen.
De magie van Nederland Distributieland is uitgewerkt. De tijd van schijnbaar onbegrensde groei is voorbij. Ook in onze eigen directe leefomgeving, aldus de Rijksadviseurs. De verdozingsdiscussie en aanpalende vraagstukken als ruimtelijke ordening, werkgelegenheid, personeelstekort, arbeidsmigranten en huisvesting zorgen er voor dat het radicaal anders moet. Daartoe roept het College van Rijksadviseurs (CRa) overheid en bedrijfsleven op.
Toekomstvisie College van Rijksadviseurs
Het college komt niet alleen met keiharde kritiek op het huidige beleid, maar heeft ook tips voor zijn toekomstvisie. De logistieke sector kan een belangrijke bijdrage leveren aan een eerlijke, duurzame en circulaire economie. Mits de overheid de regie durft te pakken om hiervoor de juiste condities te scheppen. De overheid werkt momenteel aan een landelijke beleidslijn om grootschalige distributiecentra op ‘ongewenste plekken’ te voorkomen. Die beleidslijn is vertraagd. De aangekondigde spelregels vanuit de overheid om verdozing een halt toe te roepen, komen er op zijn vroegst eind dit jaar.
Duurzaamheid
De adviseurs pleiten voor sturing gericht op de transitie naar een circulaire economie en op kwaliteit van de leefomgeving. Alleen door duidelijke keuzes van de Rijksoverheid kan een lappendeken van (deels restrictief) ruimtelijk beleid worden voorkomen, waarin logistiek naar ongeschikte plekken wordt gedreven en niet de ruimte ontstaat voor gewenste circulaire economische ontwikkelingen.
Overheid moet ingrijpen
Nederland is een belangrijk distributieland geworden door een sturende Rijksoverheid die vanaf de jaren tachtig met vooruitziende blik investeerde in de allerbeste infrastructuur van havens, vaarwegen, spoorlijnen en snelwegen. Met als doel een belangrijke schakel te worden in de mondiale lineaire handelsketens. Het bedrijfsleven heeft hier optimaal van kunnen profiteren.
Nu de logistieke sector tegen ruimtelijke, ecologische en maatschappelijke grenzen aanloopt is het aan de Rijksoverheid om opnieuw richtinggevende keuzes te maken. Het is tijd dat de overheid durft te kiezen voor een logistieke sector die waarde aan de samenleving toevoegt en bijdraagt aan onze brede welvaart, stelt het College van Rijksadviseurs.
Uit het advies van de Rijksadviseur voor de Leefomgeving blijkt een fundamenteel gebrek aan begrip hoe ketens werken die samen onze economie maken. Dat zegt Machiel Bode van ING Sector Banking. “De impact op de beschikbare ruimte wordt overdreven, die immers beperkt is tot 0,13 procent van de oppervlakte in Nederland. De bijdrage van wederuitvoer aan de economie wordt gebagatelliseerd, terwijl recent onderzoekers van het Centraal Planbureau (CPB) verrast zijn hoe groot het belang van distributie is en dat wederuitvoer de motor achter de Nederlandse export blijkt te zijn. Logistiek heeft ervoor gezorgd dat de Nederlandse goederenuitvoer is gestegen.
En de impact op het klimaat wordt in feite weer overdreven. Immers de bijdrage van trekkers & trucks aan de CO2-uitstoot is onder de 5 procent van het totaal in Nederland, hetgeen overigens nooit een reden mag zijn om niets te doen.”
“Logistiek is de ruggengraat van onze en iedere andere economie. De logistieke sector is juist grote stappen aan het zetten om veel milieu- en klimaatvriendelijker te worden, met brandstofbesparing, efficiencyoptimalisatie, modal shift, elektrische vrachtwagens en initiatieven voor schonere transport door E- en biofuels. Transport en Logistiek is een vorm van zakelijke dienstverlening. De sector vervoert geen eigen goederen en slaat deze ook niet op, ze doet dat voor opdrachtgevers en ketenpartijen. Dat is dan per definitie beter goedkoper en duurzamer dan dat ketenpartijen zelf hun goederen van A naar B naar C brengen. Of overal tussendoor ergens opslaan. Als gevolg daarvan is dus bijvoorbeeld bijna 100% van CO2 uitstoot in feite de scope 3 CO2-emissie van de opdrachtgevers in industrie, bouw en trade en retail”, betoogt Bode.
“Het is juist deze sector die door grotere efficiency en optimalisatie van goederenstromen gebruikmakend van alle duurzame opties die beschikbaar zijn en nog komen een cruciale rol gaat spelen. Het stopzetten van de groei van de logistiek zou niet alleen een economische ramp betekenen maar ook contraproductief op verduurzaming uitpakken. Wat we niet nodig hebben is dit framen, wat wel moet gebeuren is regie op het transitiepad op weg naar zero-emissie vanuit een gedeelde visie op doelen en feiten”, aldus Bode in een reactie op LinkedIn.
