Nu het coronavirus zich ook in Europa manifesteert, neemt het aantal sectoren dat de gevolgen ondervindt toe. Zo staat het aantal reizen binnen Europa nu ook onder druk. Het vertrouwen van consumenten kan een deuk oplopen door gezondheidsrisico’s en onzekerheid over werk bij met name flexkrachten. Tegenover sectoren zoals de transport en industrie die de gevolgen ondervinden staan ook sectoren waar weinig directe effecten merkbaar zijn zoals in de zakelijke dienstverlening, omdat medewerkers ook vaak de mogelijkheid hebben om thuis te werken. Door de beperkte in- en uitvoer van de bouwsector merkt ook deze sector nog nauwelijks effecten van de virusuitbraak. In de zorg neemt de drukte juist toe. Dat meldt ING Economisch Bureau.
Het is te vroeg om nu al een cijfermatige analyse te geven van de uitbraak van het covid-19 virus. Dat verschillende sectoren geraakt worden is echter duidelijk. Horeca, industrie en transport hadden al te maken met vraaguitval toen het virus zich nog alleen in Azië manifesteerde. De industrie en goederenketens staan onder druk door een afgenomen productie in China. De transportsector heeft ook te maken met uitvallende vraag. Dat de olieprijs is gedaald als gevolg van de corona-uitbraak kan enige compensatie bieden maar dit moet zich nog wel vertalen in lagere prijzen aan de pomp. In sommige Nederlandse sectoren zoals in de chemie zorgt het ook voor vervangingsvraag van de productie-uitval in China. Daarbij herstelt de productie zich in China weer langzaam, zo nemen de files en het energieverbruik in China weer toe.
Nu het virus zich ook in Europa manifesteert, treffen overheden en ondernemers voorzorgsmaatregelen. Bedrijven in het personenvervoer, het toerisme en de evenementenbranche zijn hiervoor het meest gevoelig voor minder vraag en ook hun toeleveranciers merken dat. Op dit moment betreft het vooral nog de zakelijke markt. Als ook consumenten meer voorzorgsmaatregelen gaan nemen en minder activiteiten buiten de deur gaan ondernemen, heeft dit vooral effect op de sectoren vervoer, horeca en non-foodretail. De bouw en de voedingsketen zijn de minst gevoelige sectoren.
De transport- en logistieke sector had al vroeg last van het virus. Dit geldt vooral voor de luchtvaart en de zeevaart die belangrijk zijn voor de goederenhandel van en naar China. Ook het spoorvervoer over de Nieuwe Zijderoute heeft stilgelegen. De Rotterdamse haven is na Hamburg in Europa het meest verbonden met China. Ongeveer 1 op de 4 containers is afkomstig uit China. Vooral de schade door uitval van containerschepen en de lage bezettingsgraden op schepen die wel varen heeft impact. Logistieke dienstverleners in de Nederlandse zeehavens krijgen vooral in maart en april te maken met een daling in de overslag. Dit heeft ook invloed op wegtransporteurs en binnenvaartbedrijven die voor vervoer naar het achterland worden ingezet. In Chinese havens wordt een voorzichtig begin gemaakt met het wegwerken van de opgelopen achterstand. Er is dus in de loop van dit jaar een inhaaleffect te verwachten. Een lichtpuntje is dat de brandstofkosten door de goedkopere olie lager worden.
De industrie heeft in de eerste plaats last van gevolgschade door vertraging in de toelevering van grondstoffen en halffabricaten die de productie verstoren. Veel bedrijven in de maakindustrie werken met just-in-time-delivery en hebben beperkte voorraden. Daarnaast zijn China en Zuid-Korea het afgelopen decennium ook steeds belangrijkere afzetmarkten geworden voor Nederlandse producten, zoals voor halfgeleiders en chips voor de auto-industrie . Nederlandse bedrijven leveren onderdelen aan Duitse autofabrikanten. Die verkopen bijna 10% van hun auto’s in China en Zuid-Korea en hebben door de vraaguitval ook veel minder Nederlandse auto-onderdelen nodig. Dit zorgt ervoor dat de productie in de auto-industrie na een flinke daling in 2019 ook in 2020 een moeilijke start kent. Productieverlies kan bij een snelle afronding deels ingehaald worden. Werktijdverkorting en het niet oproepen van uitzendpersoneel kan de schade voor bedrijven beperken.
De Nederlandse chemische industrie heeft mogelijk het minste last van de virusuitbraak. Hoewel chemische bedrijven wereldwijd en dus ook naar China exporteren, profiteren ze ook van vervangende vraag doordat productielocaties in China tijdelijk niet leveren. Multinationals voeren de productie op het Europese continent op. Daarnaast heeft de chemische industrie veel baat bij een lage olieprijs omdat dit de grondstofkosten drukt. Ook de staalindustrie kan profiteren van de tijdelijke productieonderbrekingen in China, al zal daar het negatieve effect door de afnemende vraag naar auto’s en de hogere kosten van ertsen uit China overheersen.
