Joost Geerts studeerde tot voor kort automotive enginee-
ring aan de Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN). Inmiddels
is hij al aan het werk als diagnostics engineer bij Tobroco
Giant, maar voor TTM.nl kijkt hij graag nog even terug op
zijn afstudeerproject. Dat baseerde zich aanvankelijk niet
enkel op de tachograaf, maar op veel meer technische syste-
men in voertuigen. Geerts: “Er zijn talrijke verplichte syste-
men in auto’s, om de bestuurder te ondersteunen, helpen of
controleren. Lang niet altijd wordt dat gewaardeerd. Soms
kan men een voordeel behalen als de systemen niet werken.
Daarom probeert men die systemen uit te schakelen of te
manipuleren. We hebben gekeken welke systemen het
meest relevant zijn voor manipulatie. Uit 29 onderzochte
systemen kwamen roetfiltersystemen, het alcoholslot, NOx-
emissiereductiesystemen en de tachograaf als de top vier uit
de bus.”
Risico’s
De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) luidde al ruim
twee jaar geleden de noodklok over tachograaffraude, dat
die zo complex was geworden dat handhaven langs de weg
bijna onmogelijk was. “Een van de uitkomsten van mijn
onderzoek is dan ook dat de tachofraude inderdaad onge-
kend complex is, maar dat de effecten ervan veel verder
gaan dan enkel het ontduiken van rij- en rusttijden. De
tachograaf staat bij moderne trucks in verbinding met het
hele voertuignetwerk. Dat kun je zien als het zenuwstelsel
van het voertuig. Er is dus connectie met de boordcomputer,
maar ook met bijvoorbeeld ABS en ESP. Er zijn dus serieuze
technische en veiligheidsrisico’s die je loopt bij tachograaf-
fraude. Om nog maar te zwijgen van de maatschappelijke
en economische gevolgen, met chauffeurs die veel te lang
achter het stuur zitten. Daardoor ontstaat er ook oneerlijke
concurrentie.”
TesT
Joost ging voor zijn onderzoek uit van een tachograaf die
gemanipuleerd werd met een USB-dongel. “Alarmerend was
wel dat de dongel een regelsysteem heeft dat verbonden is
met het CANbus-netwerk van het voertuig. Dat is dus direct
te beïnvloeden.” Met een testopstelling ging Joost samen
met Brace aan de slag. Een bijzonder intensief technisch
onderzoek dus. “Maar dat is ook nodig, want de materie is
complex. Dat bewijst ook dat fraude met tachografen niet
het werk is van een paar chauffeurs, maar dat er georgani-
seerde, technisch bijzonder goed onderlegde criminele orga-
TTM.nl maart 2021 | 19
Tachograaffraude is een hardnekkig kwaad dat maar niet te verwijderen lijkt uit het nationale en interna-
tionale transport. Joost Geerts deed voor zijn afstudeerproject in opdracht van Brace Automotive en in
samenwerking met ILT onderzoek naar de tachograaffraude. Samen met hem en Bert van Voorthuizen
bekijkt TTM.nl of fraude met de tachograaf ooit uit te bannen zal zijn.
TeksT: ARJAN VELTHOVEN | FoTo’s: ILT, TTM.NL
Hack de
hacker!
Voortdurende strijd tegen tachograaffraude
18-19-20-21_ilttachofraude.indd 19 08-03-21 09:12