De commissie Sociale Zaken en Werkgelegenheid van het Europees Parlement stemde maandag met grote meerderheid in met het voorstel om werknemers die tijdelijk in een ander EU-land aan de slag gaan hetzelfde te laten verdienen als hun collega’s die in het gastland hetzelfde werk doen. Ook zouden de werknemers onder dezelfde cao moeten vallen en mogen vergoedingen voor transport of kost en inwoning dan niet meer van het loon worden afgetrokken. De lidstaten zijn echter nog verdeeld over de principes die oneerlijke concurrentie en uitbuiting moeten bestrijden. Dat geldt ook de inzet van vrachtwagenchauffeurs.
Over de aanpassing van de zogeheten detacheringsrichtlijn uit 1996 wordt al lang gepraat. Een coalitie van vooral Oost-Europese landen is tegen de gelijkschakeling van de lonen. Zij vrezen dat werkgevers in rijkere landen dan bijvoorbeeld geen Poolse bouwvakkers meer in dienst zouden nemen.
“Het is een belangrijk keerpunt in de strijd om een eerlijke arbeidsmarkt”, aldus Europarlementariër en commissierapporteur Agnes Jongerius (PvdA). “Het is een overwinning voor alle werknemers en alle bedrijven die aan de regels voldoen. We zullen de race naar de bodem op de Europese arbeidsmarkt stoppen.” Jongerius is blij dat ook vrachtwagenchauffeurs onder de nieuwe regels zullen vallen. “We zullen een eind maken aan de schandalige leefomstandigheden van gedetacheerde werknemers.”
SP-Europarlementariër Dennis de Jong is teleurgesteld over het wetsvoorstel: “Ik waardeer de inspanningen van Jongerius enorm en weet dat zij hard gevochten heeft voor een goed resultaat, maar ik zie ook gemiste kansen. Vooral het feit dat gelijk loon voor gelijk werk pas ingaat na twee jaar, terwijl de gemiddelde detachering nu vier maanden is, is teleurstellend. Ik vind het ook slecht dat de mogelijkheid wordt geboden om voor vrachtwagenchauffeurs aparte regels te maken, en dat voorspelt niet veel goeds.”
Positieve punten ziet De Jong ook: “Heel belangrijk is dat nu getoetst kan worden aan CAO´s, ook als zij niet landelijk werken. Tot nu toe konden gedetacheerden alleen aanspraak maken op de rechten volgens algemeen verbindend verklaarde CAO´s. Dat is een enorme stap vooruit. Ook de definitie van loon is verbeterd, omdat nu ook bijvoorbeeld vakantiedagen en specifieke toelages eronder vallen.”
De Jong is daarentegen niet erg optimistisch over de kansen om uitbuiting via detachering echt aan banden te leggen: “Voor mij zou gelijk loon voor gelijk werk zo snel mogelijk moeten ingaan, bij voorkeur vanaf dag 1 van de detachering, maar in ieder geval na enkele maanden en niet pas na twee jaar. Nu blijven sociale zekerheid en pensioenen nog twee jaar gelden volgens de voorwaarden van het land van herkomst van de gedetacheerde. Juist daar ontstaan de grote verschillen want een Roemeen heeft nu eenmaal veel minder pensioen, en er wordt veel minder premie voor afgedragen dan in Nederland gebruikelijk is. Het valt me erg tegen dat hier in het Europees Parlement niet eens echt over gesproken is. Ik ben dan ook niet optimistisch over het verloop van de onderhandelingen met de Raad van ministers en vrees dat verdringing op de arbeidsmarkt door detachering op deze manier nog lang zal blijven bestaan.”
