Veel vervoerders kiezen bij de inzet van elektrische vrachtwagens voor een accupakket dat groter is dan nodig. Dat leidt tot onnodig hoge kosten en vertraagt de doorbraak van zero-emissie trucks. Dat blijkt uit een nieuw rapport van de International Council on Clean Transportation (ICCT), waarin operationele gegevens van 91 zware elektrische trekker-opleggercombinaties zijn geanalyseerd.
Hoewel het aandeel zware e-trucks in de Europese verkoop in 2024 slechts 1,2 procent bedroeg, wordt er volop getest met voertuigen in regionale distributie. Het ICCT-rapport biedt waardevolle inzichten in energieverbruik, actieradius, laadstrategieën en kostenstructuur bij dagelijks gebruik van deze voertuigen.
Gemiddeld 65 procent lager energieverbruik
De e-trucks in het onderzoek verbruikten gemiddeld 65 procent minder energie dan vergelijkbare dieseltrucks. Afhankelijk van het type inzet lag het energieverbruik tussen de 92 en 150 kWh per 100 km. Ook viel de reikwijdte in de praktijk mee: gemiddeld lag die 11 tot 19 procent boven de door fabrikanten opgegeven waarde. Dit biedt vervoerders meer operationele flexibiliteit dan vaak wordt aangenomen.
Accu’s te groot gekozen
Toch blijkt dat de accupakketten in veel gevallen te groot zijn voor de dagelijkse praktijk. Vervoerders kiezen vaak voor een batterijcapaciteit gebaseerd op het zwaarste scenario qua afstand, lading en beperkte laadmogelijkheden. In werkelijkheid wordt gemiddeld slechts 56 procent van de accucapaciteit benut. Dit vergroot de totale kosten van eigendom (TCO) aanzienlijk, want de accu is nog altijd het duurste (en zwaarste) onderdeel van de truck.
“Een onnodig groot accupakket verhoogt niet alleen de aanschafprijs, maar zorgt er ook voor dat het langer duurt voordat een e-truck economisch aantrekkelijk is ten opzichte van diesel”, aldus de onderzoekers.
Slimme inzet is cruciaal
Volgens het rapport is het cruciaal om elektrische vrachtwagens in te zetten op routes met hoge voorspelbaarheid, frequente laadmogelijkheden en voldoende rijafstand om de voordelen te benutten. Met een doordachte laadinfrastructuur, slim laden op daluren en gebruik van hernieuwbare energie op locatie kan de economische én ecologische waarde van e-trucks worden gemaximaliseerd.
Om de businesscase voor elektrische trucks te verbeteren, adviseert de ICCT beleidsmakers om het voertuigaanbod te diversifiëren en gericht maatwerk voor verschillende toepassingen te stimuleren. Ook moet de toegang tot betaalbare, koolstofarme elektriciteit worden vergemakkelijkt, bijvoorbeeld via aantrekkelijke stroomcontracten en vereenvoudigde aansluiting op het net. Daarnaast kunnen wegbeprijzingssystemen aangepast worden om elektrisch transport financieel te bevoordelen. Ten slotte kunnen financiële instrumenten zoals restwaardegaranties of risicodeling een belangrijk hulpmiddel zijn om de leasemarkt voor e-trucks verder te ontwikkelen en het aandeel emissievrije voertuigen in het zware wegvervoer versneld te vergroten.
