Wie afgelopen donderdag op de E-Truck Experience was, weet inmiddels dat de vrachtwagenheffing (per 1 juli 2026) impact gaat hebben op het Nederlandse wegtransport. De verwachting is dat de kosten met maximaal 10 procent stijgen, bovenop de verwachte stijging van de reguliere kosten van 3,4 procent en 4,8 procent. Dat blijkt uit het rapport ‘Kostenontwikkelingen in het wegvervoer 2025-2026’ van onderzoeksbureau Panteia.
De gerealiseerde kostenontwikkeling, exclusief brandstofkostenontwikkeling, van 2025 varieert tussen de plus 3,6 procent en plus 5,0 procent. Hierbij is geen rekening gehouden met eventuele specifieke marktomstandigheden. De verwachte kostenstijging over 2026 tezamen met het verschil tussen realisatie en raming over 2025 varieert van 3,2 procent tot 4,6 procent, exclusief brandstofkostenontwikkeling en exclusief vrachtwagenheffing.
Loonkostenontwikkeling
De gerealiseerde loonkostenontwikkeling in 2025 t.o.v. 2024 is plus 5,5 procent. De verwachte loonkostenontwikkeling voor 2026 is plus 6,1 procent. Op dit moment is er nog geen nieuwe cao afgesloten. De loonkostenontwikkeling is gebaseerd op loonvoet marktsector van het Centraal Planbureau, dat in de kern bestaat uit een loonstijging van 4,2 procent per 1 januari 2026. Daarnaast zijn de effecten van “waarde vakantiedag” plus 1,7 procent en “meer-uren deeltijdmedewerkers” plus 0,5 procent meegenomen en verminderd met het effect van de sociale lasten minus 0,3 procent.
Brandstofkostenontwikkeling
De brandstofkosten zijn in 2025 t.o.v. 2024 met gemiddeld met 0,6 procent gedaald.
Realisatie 2025 in lijn met de raming 2025
De gerealiseerde kostenontwikkeling voor 2025 wijkt licht af van de raming zoals die gepresenteerd is in de rapportage van oktober vorig jaar.
Overige belangrijke kostenontwikkelingen in 2026
De rentekosten van het materieel nemen naar verwachting met 20 procent toe en de verzekeringskosten met 7,1 procent. Per 1 juli 2026 daalt de motorrijtuigenbelasting en wordt de heffing van het eurovignet stopgezet, als gevolg van de introductie van de vrachtwagenheffing.
Effect vrachtwagenheffing tussen de 0 en 9,8 procent
Per 1 juli 2026 wordt in Nederland de vrachtwagenheffing ingevoerd. Deze heffing zorgt voor een extra kostenstijging van transport over de weg. Het effect van deze kostenstijging is niet meegenomen in de berekening van de totale kostenontwikkeling. De effecten zijn namelijk afhankelijk van het voertuiggewicht, de CO2-emissieklasse en de gemaakte tolplichtige kilometers. Daarmee kan deze stijging per situatie (per rit en per klant) verschillend zijn en oplopen tot 9,8 procent. Voor zero-emissievoertuigen ligt de heffing substantieel lager.
Specifieke omstandigheden
Naast de reguliere ontwikkelingen kunnen er specifieke omstandigheden zijn die invloed kunnen hebben op de kostenontwikkeling. Er zijn veranderingen qua regelgeving op het gebied van duurzaamheid zoals ze-zones, REDIII, ETS2 en CSRD. Daarnaast zijn er ontwikkelingen die specifiek zijn voor een deelsector of een individueel bedrijf, zoals congestie. Deze ontwikkelingen worden in de rapportage beschreven maar zijn niet in één cijfer uit te drukken en daarom niet meegenomen in de kostenontwikkeling. Daarnaast nemen bedrijven diverse maatregelen die leiden tot verbetering van de efficiency en wat resulteert in kostenbesparing, denk hierbij aan maatregelen gericht op brandstofkostenbesparing of investeringen in ICT.
