Het Nederlandse wegtransport herstelt zich in 2025 geleidelijk. De sector profiteert van een aantrekkende bouwsector en groeiende distributie van consumentengoederen. Daarnaast komen er na lange tijd weer positieve signalen uit de industrie. Toch blijft de druk op de kosten hoog, vooral door stijgende loonkosten en de invoering van nieuwe belastingen zoals de vrachtwagenheffing in 2026. Dat meldt ING in een nieuwe Outlook.
Herstel na turbulente jaren
De transportsector heeft de afgelopen jaren flinke schommelingen gekend. Na de coronapandemie en de daaropvolgende economische correctie zien transporteurs nu weer licht aan het einde van de tunnel. Lagere inflatie en hogere lonen stimuleren de consumentenbestedingen, wat de vraag naar transportdiensten ten goede komt. Dit blijkt onder meer uit de stijgende containeroverslag in de zeehavens en de opleving van de luchtvracht op Schiphol.
Ook de bouwsector, die de afgelopen tijd een dip kende, herstelt zich. Dit is goed nieuws voor wegtransporteurs, aangezien bouwmaterialen een belangrijke vrachtcategorie vormen. De industrie blijft echter kwetsbaar, maar analisten verwachten een keerpunt in 2025.
Internationaal vervoer onder druk
Hoewel de Nederlandse markt aantrekt, blijft het internationale transport onzeker. De Europese economie kwakkelt, en vooral Duitsland – de belangrijkste handelspartner van Nederland – heeft moeite om de motor op gang te krijgen. Toch zijn er ook hier positieve signalen: de Duitse regering heeft investeringen in infrastructuur en defensie goedgekeurd, wat op termijn gunstig kan uitpakken voor de transportsector.
Beperkte investeringen in materieel
Na jaren van schaarste en hoge prijzen voor nieuwe trucks en trailers blijft de investeringsbereidheid onder transporteurs beperkt. De instroom van nieuw materieel blijft laag. Wel neemt de elektrificatie van wagenparken toe, mede door de invoering van zero-emissiezones in vijftien steden begin 2025. Daarnaast dwingt de vrachtwagenheffing transporteurs om hun strategie te herzien. Deze heffing zal het kostenverschil tussen elektrische en dieseltrucks verkleinen en kan de overstap naar duurzamer vervoer versnellen.
Prijsdruk blijft, ondanks omzetgroei
Hoewel de volumes in het wegtransport toenemen, blijven de tarieven onder druk staan. Transporteurs kampen met stijgende kosten, maar kunnen die niet altijd doorberekenen aan opdrachtgevers. In sommige markten, zoals de voedseldistributie, is de prijsdruk minder groot dan in conjunctuurgevoelige sectoren als de automobielindustrie.
Op de Europese spotmarkt liggen de tarieven in 2025 nog steeds lager dan de contractprijzen. Grote spelers zoals DSV en Kühne + Nagel rapporteerden in 2024 lagere marges op hun wegtransportactiviteiten. De verwachting is dat deze trend zich in 2025 voortzet.
Loonkosten blijven stijgen
De transportsector kampt nog altijd met een tekort aan chauffeurs, al is de ergste krapte iets afgenomen. De loonkosten blijven echter stijgen. In 2024 stegen de lonen met ruim 6 procent, en begin 2025 komt daar nog eens 4 procent bij. Dit is een forse kostenpost, aangezien loonkosten 35 procent tot 50 procent van de totale uitgaven van een transportbedrijf uitmaken. Daarnaast hebben transporteurs steeds vaker extra personeel nodig, zoals IT-specialisten en compliance-medewerkers, om te voldoen aan de strengere eisen van opdrachtgevers.
Nieuwe belastingen zorgen voor extra kosten
Vanaf 2026 wordt in Nederland de vrachtwagenheffing ingevoerd, terwijl Duitsland sinds 2024 al een CO2-gebaseerde tol hanteert. De Duitse Maut-heffing is met 80 procent gestegen, waardoor transporteurs voor een Euro VI-combinatie nu zo’n 35 cent per kilometer betalen. Ook Denemarken heeft een kilometerheffing ingevoerd. Dit zorgt voor extra kosten die niet altijd volledig kunnen worden doorberekend aan klanten.
HVO als alternatief voor diesel
Opdrachtgevers vragen steeds vaker om HVO-100 als brandstof, ondanks dat dit weinig effect heeft op de kilometerheffing. De CO2-uitstoot aan de uitlaat blijft hetzelfde als bij fossiele diesel, maar door de biogene herkomst wordt HVO als duurzamer gezien. Dankzij een lagere meerprijs groeit het gebruik van deze brandstof snel. De vraag vanuit de luchtvaartsector kan de prijs in 2025 echter weer opdrijven.
Meer faillissementen, maar geen crisis
Door de hoge kosten en aanhoudende prijsdruk zijn er in 2024 meer transportbedrijven failliet gegaan dan in de voorgaande tien jaar. Toch blijft het aandeel faillissementen met 3 procent lager dan in de periode 2009-2014. De schaalvergroting in de sector speelt hierbij een rol: grote bedrijven nemen kleinere spelers over, terwijl eigen rijders juist in aantal blijven groeien. Begin 2025 zijn er ruim 7.450 zelfstandige chauffeurs actief in Nederland, een stijging van 75 procent in tien jaar tijd.
Chauffeurstekort blijft een uitdaging
Hoewel het acute chauffeurstekort is afgenomen, blijft het een structureel probleem. Bij 45 procent van de transporteurs is het nog steeds de grootste uitdaging. Vergrijzing speelt een grote rol: meer dan een derde van de chauffeurs is ouder dan 55. Grote transportbedrijven werven inmiddels ook personeel buiten de EU, maar dit is voor kleinere bedrijven lastiger. Tegelijkertijd blijft het ziekteverzuim onder chauffeurs hoger dan normaal, wat de druk op de personeelsplanning verder vergroot.
