Oegema Transport uit Dedemsvaart is een meer dan honderd jaar oud familiebedrijf met een vloot van 450 trekkende eenheden, waarvan inmiddels 30 elektrische trucks. Het pad naar elektrische trucks werd ingeslagen met de hulp van de DKTI subsidie en daarmee heeft het bedrijf inmiddels veel ervaring opgedaan. De ambitie is om in 2030 honderd elektrische trucks in de vloot te hebben.
Wij spreken met Erwin Jacobs en Ynze Oegema van Oegema Transport over hoe het allemaal begon: “Een van onze grote klanten wilde duurzaam transport en sprak de ambitie uit voor een landelijk dekkend distributie netwerk met bakwagens. Dat was ergens rond 2020, nog voor de Covid pandemie. Wij wilden daar graag in meegaan en we keken samen met de klant eerst naar waterstof, in combinatie met een brandstofcel. Dat leek ons op dat moment de juiste techniek, totdat Volvo Trucks ons uitnodigde in Zweden om daar te rijden met Batterij- elektrische trucks. Ik was erg onder de indruk. Volledig beladen trucks met een lading grind reden met speels gemak weg en dat voelde gewoon goed. Ik moet eerlijk zeggen dat ik argwanend was, maar de techniek klopte gewoon”, aldus Jacobs.
De eerste generatie elektrische Volvo trucks was reeds uitverkocht in Nederland. Ynze Oegema: “Uiteindelijk konden we er toch in mee, en wel met een Volvo FL bakwagen. Daarmee gingen we het avontuur aan, want zo voelde het wel.”
Landelijk distributienetwerk elektrisch
Voor de DKTI regeling schreef Oegema Transport in voor negen ‘Fuel Cell’ waterstoftrucks en voor evenveel Batterij- elektrische trucks. Jacobs: “Die waterstoftrucks zijn er nooit gekomen maar wel vijf elektrische bakwagens. De ontwikkelingen op elektrisch gebied gingen ineens heel snel en waterstof raakte volledig buiten beeld door die ontwikkelingen. Onze klant wilde dat we in 2025 ons landelijke distributienetwerk volledig elektrisch zouden uitvoeren en dat kon met de komst van de elektrische Volvo trucks. Eerst hadden we trucks met zo’n 450 kilometer actieradius, voor de volgende vijf besloten we met minder accu pakketten te volstaan. Daarmee kunnen de trucks 360 kilometer rijden. In principe is dat meestal genoeg, al moet er soms onderweg worden bijgeladen. De keuze voor meer- of minder accu’s, en dus actieradius is een lastige. Hoe meer accu’s hoe duurder en zwaarder een truck is, maar je weet nooit wat de gewenste actieradius in de toekomst is. Dat is één van de leerprocessen waar we eigenlijk nog in zitten op dit moment.”
Subsidies
Inmiddels meldde zich een klant die met elektrische trekker- opleggers bediend wilde worden. Dat betekende voor Oegema de volgende stap in de transitie. “Via DKTI subsidie konden we vervolgens ook Volvo trekkers inzetten. Later kwamen er twee DAF XD electric trekkers, die ook liepen via de DKTI subsidie. De komst van de DAF XD electric betekende echt een grote volgende stap, want daarmee hebben we een actieradius van 500 kilometer. Met zware lading is dat uiteraard wat minder, maar ook dat is een leerproces wat we samen met de planning en de chauffeurs uitgerold hebben”, aldus Oegema.
Uitdagingen
De transitie naar elektrisch transport gaat niet vanzelf en er waren de nodige uitdagingen op de route. “Vooral het laden was even uitzoeken. Wij hebben wel heel veel zonnepanelen, maar die werken overwegend als de trucks onderweg zijn, namelijk overdag. We hebben om die reden accu’s geïnstalleerd, waarmee we ook traden. Dat was echter ook een kwestie van uitzoeken en pionieren. Wij hebben in dat hele proces, van de aanschaf van de laders tot het energiemanagement veel gebruik gemaakt van het kennisnetwerk dat Edward Doorten van Green Planet heeft middels de diverse DKTI-projecten. Zijn kennis en netwerk zijn indrukwekkend, daar hebben we veel aan gehad”, aldus Oegema. Naast de uitdagingen op het gebied van laadinfra en stroom waren er ook regelmatig problemen met software. Jacobs: “De trucks krijgen regelmatig updates en daarna herkennen dan de chargers de voertuigen niet meer. Om de één of andere reden wordt bij zo’n update vaak het zogenaamde MAC-adres gewijzigd, en dat is waar de laadpaal op reageert voordat hij aan gaat. Wij hebben een compleet nieuwe truckwerkplaats gebouwd voor elektrische trucks, met door de merken geschoolde monteurs. Voortaan kunnen we die software-updates dan ook in eigen huis doen. Dat werkt een stuk handiger.”
Chauffeurs
Een andere uitdaging vormde de actieradius van met name de Volvo trekkers. “Die ligt rond de 300 kilometer en dat legt druk op de planning en de chauffeurs. Toch hebben we in al die tijd maar één stranding meegemaakt, en dat kwam niet eens doordat de stroom op was. De chauffeurs waren in het begin bezorgd over het rijbereik, maar inmiddels zijn ze er aan gewend. Sommigen durven zelfs thuis te komen met drie procent capaciteit in de accu’s!”, aldus Oegema. Over de acceptatie van chauffeurs is Oegema positief: “Aanvankelijk waren ze sceptisch maar als ze er éénmaal mee rijden willen ze vaak nooit weer anders. Slechts één chauffeur is teruggegaan naar een diesel omdat we veel dezelfde ritten rijden om auto’s maximaal te benutten. Deze chauffeur vond het dagelijks vaste rondje te eentonig. We zien met de nieuwe trucks met meer actieradius dat dit probleem zichzelf al oplost.”
Wat levert het op?
De transitie werd bij Oegema aangejaagd vanuit de wensen van de klanten, die daar ook aan bij willen dragen. Jacobs: “Wij hebben invulling kunnen geven aan de duurzaamheids- doelstellingen van de klanten en dat schept een band en zorgt voor tevreden klanten. Tegelijkertijd heeft ons pionierswerk gezorgd voor nieuwe klanten die nu aanhaken omdat wij bewijzen dat het gewoon kan. Uiteraard heeft dat een prijskaartje, maar milieubewuste klanten betalen daar graag aan mee. Daar staat echter wel tegenover dat we ook moeten leveren en dat we waar moeten maken wat we beloven. Toch kan het nog niet zonder subsidie. Vooral de DKTI subsidie en het Learning by Doing programma heeft ons erg geholpen. Kennis delen en ervaringen uitwisselen met collega- vervoerders en klanten is waardevol.”
Ambities
De schaalgrootte van Oegema is met een wagenpark van 450 trucks zodanig dat er voldoende volume is om de 30 elektrische trucks goed in te kunnen zetten. Het bedrijf heeft de ambitie om het aantal elektrische trucks te laten groeien naar 100 eenheden. Oegema: “Wij gaan verder, en met de nieuwe generatie trucks kunnen we al tot 500 kilometer rijden op één lading. Daarmee komt ook een BeNeLux inzet binnen de mogelijkheden. Niet alleen duurzaamheid, maar ook zaken als de vrachtwagenheffing en de korting op de Maut hebben positieve effecten op de inzet. Verder stijgt het aantal laadpunten voor trucks onderweg, waardoor de mogelijkheden verder vergroot worden. Met de huidige laadinfra onderweg kunnen wij prima uit de voeten, Mega Watt Charging zien we vooralsnog niet als iets waar wij op in gaan zetten. De nieuwste generatie elektrische trucks laadt al tot zo’n 400 kW en dat is genoeg.”
HAN en Zero-E
De Hogeschool Arnhem Nijmegen peilt de meningen van ondernemers, chauffeurs en planners voor- en tijdens het Learning By Doing project. Zero-E analyseert alle data van de elektrische trucks van de deelnemers. Daarmee ontstaat er een inzicht in de toepassingen en het verbruik van de trucks in praktijk situaties onder de meest uiteenlopende omstandigheden.
