De Europese Commissie heeft dinsdag het onderzoek naar prijsafspraken tussen kartelfabrikanten afgerond en geeft in totaal een boete van 2,93 miljard euro. Veertien jaar lang hebben MAN, Volvo/Renault, Daimler, Iveco en DAF afspraken gemaakt over prijzen en het doorberekenen van de meerkosten door het moeten voldoen aan strengere emissie-eisen. Alleen MAN hoeft als klokkenluider niets te betalen, naar Scania loopt nog een onderzoek.
Het was al langer bekend dat er een grote boete aankwam en dat MAN als klokkenluider de dans zou ontspringen. Diverse fabrikanten reserveerden al geld voor de boete, wat een deuk veroorzaakte in hun resultaten. De eurocommissaris voor mededinging Margarethe Vestager over het onderzoek: “Vandaag maken we nog maar eens duidelijk dat kartels niet geaccepteerd worden. Er zijn 30 miljoen trucks op de Europese wegen. MAN, Volvo/Renault, Daimler, Iveco en DAF zijn verantwoordelijk voor 90 procent van de trucks in Europa geproduceerd. Veertien jaar lang hebben zij samengewerkt om prijzen te bepalen en klanten te belasten voor kosten van emissie-eisen.”
In een toelichting stelt de EC dat het gaat om drie vergrijpen:
- het coördineren van prijzen op een ‘bruto-adviesprijs’ niveau. Het gaat dan om de fabrieksprijs van de truck zoals bepaald door de fabrikant. Deze ‘bruto-adviesprijzen’ zijn de basis voor de prijzen in de truckindustrie. Op nationaal en lokaal niveau kunnen deze verder worden aangepast;
- de timing van de introductie van nieuwe emissietechnologieën (om te voldoen aan Euro 3 tot en met Euro 6);
- het doorberekenen van kosten van deze nieuwe technologieën aan klanten.
De overtredingen beslaan volgens de EC de complete European Economic Area (EEA) en de periode 1997 tot en met 2011. Volgens de EC werden er tussen 1997 en 2004 regelmatig vergaderingen belegd op het hoogste managementniveau. Of dat dan onder de ACEA-banner was, noemt de EC niet. Ook telefoongesprekken zouden verdacht zijn.
In november 2014 stelde de EC de truckfabrikanten in staat van beschuldiging. Daar was toen ook Scania bij. Die fabrikant wordt nu niet genoemd bij de boetes. De EC meldt echter dat er nog onderzoek wordt gedaan naar de betrokkenheid van Scania. Volgens geluiden buiten de EC heeft Scania niet meegewerkt aan het onderzoek, zoals de andere fabrikanten dat wel hebben gedaan.
De precieze hoogte van de boetes voor de afzonderlijke fabrikanten zijn in onderstaand schema te zien. In de kolom ‘Reduction under the Leniency Note’ is de ‘korting’ te zien die de fabrikanten hebben gekregen voor het meewerken aan het onderzoek. In de ‘Settlement Notice’ staat de korting/schikking die er is voor het schuld erkennen.
De vraag is wat de gevolgen van deze uitspraak zullen zijn. Omdat De beschuldiging van de timing van emissietechnologieën doet vreemd aan, want die werd notabene door de EC zelf opgelegd. Ook het doorberekenen van ontwikkelingskosten in de uiteindelijke productprijs is naar ons weten niet verboden. Overleg daarover wellicht wel.
Ook interessant is of de aangekondigde claims van transportbedrijven doorgang zullen vinden. TTM.nl sprak afgelopen maandagavond Andreas Renschler, ceo van de Volkswagen Truck holding waar MAN en Scania onder ressorteren. Hij reageerde laconiek op de vraag naar mogelijke schadeclaims van transportbedrijven: “Trucks te duur verkocht? Vertel me eens: welke truck is ooit precies voor de prijs op de prijslijst verkocht?”
